Osmanlı Döneminde Pencik ve Devşirme Kanunları
Pençik sistemi nedir kısaca bilgi :
Sözlük anlamı ile de 5 te 1 anlamına gelen pençik, savaşlarda tutsak edilen esirlerin beşte birinin asker olarak yetiştirmek amacı ile ayrılmasına denmektedir. Ayrılan bu esirlere acemi oğlan adayı ya da pençik oğlanı denir. Osmanlı Devleti'nin ilk kuruluş yıllarında pençik sistemi uygulanmıyordu. Savaşlar sonucunda ele geçirilen esirler gaziler arasında paylaştırılıyordu. Gaziler, kendi paylarına düşen esirleri, İslâm hukukunu dikkate alarak istedikleri şekilde çalıştırabiliyor, istemediklerini de satabiliyordu.
Pençik sistemiyle birlikte Osmanlılarda Acemi Oğlanlar iki şekilde temin edilirdi. Bunlardan biri Osmanlı vatandaşı olan Hristiyan çocuklar diğer ise yukarıda açıklamış olduğumuz pençik yöntemidir. Esirler arasında seçimi Pençikçi isimli memur tarafından yapılır. Seçilen erkek esirlerde aranılan özelliklerin başında 10 ile 17 yaşları arasında olması, vücutça kusursuz ve sağlam olması yer alır.
Osmanlı Devleti’nde pençik sisteminin uygulanmasındaki temel amaç nedir? Pençik sisteminin temel amacı nedir?
Osmanlı Devletinde pençik sisteminin uygulanmasındaki temel amaç Osmanlı Devleti’nin asker ihtiyacını karşılamaktır.
Pençik sistemini kim kurdu? Pençik sistemi özellikleri maddeler halinde :
Pençik kanunu Karamanlı Rüstem’in teklifi ile I. Murat döneminde çıkartılmış Ankara Savaşı’na kadar olan dönemde Yeniçeri ocağının asker ihtiyacını pençik oğlanları karşılamıştır. Ancak bu esirler buldukları her fırsatta kaçtıkları için sistemde değişikliğe gidilerek savaşlarda esir edilen küçük yaştaki Hristiyan çocuklar öncelikle Türk köylülerinin yanına verilerek ziraat işlerinde çalıştırılmaları sağlanmış ve kısa sürede Türkçe ile beraber islâm ve Türk örf âdetlerini de öğrenmelerinin yolu açılmıştır. 1402 yılında Ankara savaşından sonra iç karışıklıkların başlaması ve fetihlerin durması nedeni ile bu sistem uygulanamaz olmuştur.
Devşirme sistemi kim kurdu? Devşirme sisteminin özellikleri?
Kapıkulu ocaklarındaki asker eksiğini gidermek amacıyla pençik sistemi yerine başka bir çare bulunması gerekiyordu. Devşirme sistemi ne demek kısa bilgi : Çelebi Mehmet döneminde balkanlarda uygulanmaya başlanan ve II.Murat zamanında kanunlaşan devşirme sistemi Hristiyan ailelerinin uygun yaştaki çocuklarından sadece 1 tanesinin askere alınması anlamına gelmekteydi. Peki devşirme sisteminin temel amacı neydi? Devşirme sisteminde asıl amaç Müslüman nüfusunu korumaktır. Gerek Müslüman nüfusunun çoğalmasını sağlaması, gerekse savaşlarda Hristiyan nüfusunun Müslümanlaştırılarak kullanılması açısından devşirme sistemi, Pençik sisteminin yerine geçmiştir.
Devşirme sistemi, bulunduğu döneme göre çok iyi sonuçlar vermişti. Hatta çoğu Hristiyan aile çocuğunu devşirme vermek için yarışmaktaydı. Çünkü çocukları devlet içerisinde görev alarak üst mevkilere gelebilmekteydi.
Devşirme sistemi eğitimi nerede yapılır?
Devşirme sisteminde eğitim çocuklar güçlü, dövüşe yatkın olmasına göre Yeniçeri Ocağı’nda, zeki ve yetenekli biri ise Topkapı sarayında bulundan Enderun da yapılırdı.
Osmanlı Devletin de devşirme sistemi ile yetiştirilen askerlere ne ad verilir?
Osmanlı Devletin de devşirme sistemi ile yetiştirilen askerlere Kapıkulu askerleri adı verilirdi.
Devşirme sistemi ile pençik sistemi arasındaki fark nedir? Pençik sistemi ve devşirme sistemi arasındaki fark nedir?
Pençik sisteminde savaş esirlerinin 5 te 1 i asker olarak alınırken, devşirme sisteminde Osmanlı vatandaşı Hristiyan ailelerin 1 tane çocuğu askere alınmaktadır.
