Harname kimin eseri? Harname yazarı kimdir? Şeyhi hayatı kısaca maddeler halinde :
Gerçek adı Yusuf Sinanüddin veya Yusuf Sinan olarak bilinmektedir. Halk arasında Hekim Sinan ya da Germiyanlı Şeyhi olarak da bilinir. Baba adı Mecdüddin, doğum yeri Kütahya, doğum tarihi ise 1371’dir. Bilime çok meraklı olması nedeni ile iran’a giderek tıp ve tasavvuf eğitimi almıştır. Tıpta uzmanlık alanı gözdür. Döneminin en büyük şairlerinden biridir.
Şeyhi harnameyi neden yazmıştır? Şeyhi harname nazım şekli nedir?
Tarihe damgasını vuran olay ise Şeyhi’nin Çelebi Mehmed'i tedavi etmesi üzerine, Çelebi Mehmed’in Şeyhi’ye Tokuzlu isimli köyü hediye etmesiyle başlar. Şeyhi köyüne gittiği sırada eşkıyaların kendisini darp ederek soymuşlarıdr. Türk edebiyatının ilk Fabl örneği olarak kabul edilen, mesnevi biçiminde olan ve 126 beyitten oluşan Harname isimli şiiri de bu olay üzerine kaleme almıştır. Har eşek anlamına gelmekte olup şiirde toplumun kötü yönlerini mizahi bir üslup ile hicvetmektedir.
Şeyhi Harname söz sanatları nelerdir? :
İnsan eşeğe benzetilmesinden dolayı teşhis yani kişileş¬tirme, yine eşek konuşturulduğu için intak yani konuşturma sana¬tı yapılmıştır. Öküzlerin boynuz biçimleri yaya, parlaklığı ise ay’a benzetilmiştir. “Bunla¬rın başlarına taç neden” dizesinde iğretileme yani istiare sanatı yapılmış boynuzları taca benzetilmektedir.
Benzetilen tac gerçekte olmaması nedeni ile açık istiare sanatı kullanılmıştır. “Odundur/ o dundur” sözcükleri ise cinaslı olarak kullanılmaktadır.
Şeyhi Harname orjinal metin yani Şeyhi Harname tam metin ve Şeyhi Harname Türkçesini aşağıda sizlerle paylaşıyoruz.