Yengeçler neden yan yürür?
On ayaklılar (Decapoda) familyasından Brachyura infra takımını oluşturmakta olan kabuklu türlerin ortak ismine yengeç demekteyiz. Deniz kıyısında veya kumsallarda sık sık yengeçleri izlemişsinizdir. Yengeçler bizi gördükleri anda hızlı bir şekilde ortadan kaybolurlar. Ancak bu kayboluş esnasında diğer canlılalrdan farklı bir özellikleri dikkatinizi çekmiştir. Yengeçler yalnızca yan yan yürüyebilmektedirler. Şimdi yengeç neden yan yürür sorunuzu yanıtlamaya çalışalım.
Yengeçlerin yan yan yürümesinin ana nedeni bacaklarının yalnızca bu yöne doğru bükülebilen ve çifter çifter çalışan kaslarıdır. Bu kaslardan biri bacağı sadece çekmeye yararken yeniden uzayabilmek için karşıt olarak hareket eden (antagonistik) bir başka kasın devreye girmesi gerekmektedir.
Yengeçlerin bir yuva içerisine oturan küre şeklinde eklemleri bulunmamaktadır. Bu yapı yerine bacaklar esnek kitinle kaplı olup kancalı tipte eklemlere sahip bulunmaktadırlar. Yengeçler sadece bir eksen şeklinde hareket edebilirler. İşte bu yapı nedeni ile yengeçlerin bacaklarındaki eklem yapısı hareketi düz değil yan yan yürümeye neden olan kısıtlayıcı bir şekildedir. Tabi ki bu yapının bir nedeni vardır. Bu yapı sayesinde yengeçler neredeyse pürüzsüz yüzeylere sıkıca tutunabilir ve düz bir kayaya dahi tırmanabilir.
